Ik ben trots op je! Zijn dit mijn woorden? En dat terwijl ik me soms verdrietig en eenzaam voelde in de achterliggende maanden?
We zitten samen op een regenachtige zaterdagmiddag te lunchen. Een moment voor ons samen. Door mij gecreëerd. En dat met een reden.Mijn man, Aart, heeft het eerste deel van een cursus voor trainer succesvol afgerond. De achter ons liggende maanden waren druk en stressvol voor hem. En daarmee ook voor mij.
Ik ben trots op je
Ik vertel hem dat ik, ondanks alles, toch trots ben dat hij deze training heeft afgerond. Het heeft hem wat gekost. Hij vindt leren een verschrikking, zegt hij altijd. Hij snapt mij echt niet dat ik geniet van leren en lezen. Ik vertel hem, tijdens de uitgebreide lunch, dat ik het regelmatig lastig vond, en soms ook verdriet had, wanneer we uit verbinding waren. ‘Ja, ik ben echt een autist. Ik kan me maar op één ding focussen.’ Ik schrik van die uitdrukking. Ik wil niet dat hij zichzelf op deze manier ziet. Hij is anders dan ik. Ja, oké, je kunt het autistisch gedrag noemen. Toch denk ik dat dit te kort door de bocht is.
Tijdens het schrijven denk ik aan vrouwen, die lijden aan het huwelijk, met een man die (gediagnosticeerde) autisme heeft. Ik denk ook aan de vrouwen die hun man zo zien en daarvan de pijn meedragen. Ik wil, in dit moment, even naast je komen zitten. Met je meeleven. Ook met elke andere vrouw die pijn lijdt aan het huwelijk.
Wat een les
Ik heb een training gevolgd: Human Dynamics. Daar heb ik geleerd dat de mannen die genoemd worden als mannen met autisme, ook een andere wijze van denken kunnen hebben. Tijdens de training was er een man die erg op mijn man leek. Hij vond het moeilijk om zijn gevoel te benoemen. Zijn vrouw had daarover een oordeel. Ze is niet de enige. Ik betrap me er ook op. ‘Ze voelde vaak’, zo zei deze man, ‘dat ze geen verbinding met hem had.’ Hij had het daar moeilijk mee. Zichtbaar, maar hoe breng je gevoel onder woorden? Dat was zijn vraag, een diepe vraag. ‘Mijn gevoel zit zo diep’, zei hij, ‘dat ik er niet bij kan. En gevoel is gevoel. Ik kan er geen woorden aan geven. Na een mooi concert, praat mijn vrouw erover hoe mooi ze het vond. Ik had de muziek gevoeld, diep vanbinnen had het mij geraakt. Zij wilde dat ik er woorden aan gaf. Ik wist niet hoe en tot op de dag van vandaag weet ik nog niet hoe ik dat moet doen. Dat is mijn probleem.’ Deze man had autisme.
Ons gesprek
Wij verdiepten ons gesprek. Hoe mooi is het wanneer er voldoende veiligheid is om je kwetsbaarheid te laten zien. Deze gesprekken zijn goud voor me!
We bespraken samen tijdens de lunch hoe het soms bij ons verloopt. Ik wil zo graag weten hoe ik mijn man kan steunen. Waarin heeft hij mij nodig? Ik ben zijn vrouw en daarmee zijn hulp tegenover hem, zijn schuilplaats en thuis, in de dagelijkse beslommeringen.
Wil je weten hoe het er bij ons uitziet? Zo. Mijn man zit thuis te werken. Hij heeft van tevoren bedacht hoe zijn dag zal lopen en wat hij aan het einde van de dag heeft volbracht. Zijn dag start bij punt A en aan het einde van de dag heeft hij Z behaald. Ik weet dat hij zo denkt. Zit hij thuis te werken dan kijk ik soms om het hoekje zonder iets te zeggen. Zomaar even om te laten weten dat ik er ben. Meestal is hij zo druk bezig dat hij even opkijkt maar later blijkt dat hij me niet heeft opgemerkt. Zijn ogen zagen me maar zijn hart was bezig met het werk. Hoezo een trouwe werknemer? Op de dagen dat hij thuiswerkt stemmen we van tevoren af op welke tijden we een pauze inplannen. Dat geeft duidelijkheid voor ons beiden. Maar zeker voor mijn man die rechtlijnig denkt en werkt. Hij is dan ook meer gestructureerd dan ik ben.
‘Tijd voor koffie, Aart.’ ‘Ik kom zo.’ ‘Hoelang heb je nog nodig?’ ‘Een paar minuten.’ Ik schat het in. Enkele minuten later besluit ik de melk vast op te schuimen en de koffiebonen te laten malen. Hij hoort dat ik met de koffie bezig ben. We kruipen samen op de bank, met de cappuccino. Ik zie niet wat er allemaal door zijn hoofd gaat. Ik weet niet welke mails er zijn denk- en werkproces hebben doorkruist. Ik geniet van dit moment samen. Ik vraag iets over een afspraak die in onze gezamenlijke agenda staat. ‘Dat weet ik nu niet’, is dan zijn antwoord. Ik laat het gebeuren. Ik probeer een gesprek aan te knopen maar het zijn korte antwoorden. Er is weinig verbinding. Niet meer dan dat we samen op de bank zitten.
Ik benoem het tijdens de lunch. Dit is het goede moment om het puur en kwetsbaar te bespreken. ‘Aart, ik heb dan soms het gevoel of je me niet ziet. Voel jij je tijdens zulke koffiepauzes dan verbonden met mij?’ ‘Gevoel’, zegt hij tegen me, ‘dat voel je’. ‘En dan?’ Vraag ik. ‘Ja, wat wil je horen?’ ‘Hoe jij dat ziet’. ‘Nee’, zegt hij, ‘ik zit in vaak in mijn hoofd met zoveel dingen die ik op moet lossen. Ik wil niet dat jij dat zo voelt’.
Oplossen! Ik ben getrouwd met een echte man
Ik zie soms zoveel codes en cijfers op zijn scherm staan, ik zou het niet op kunnen lossen.
‘Soms voel ik met gefrustreerd vanuit verdriet dat onze tijd samen zo opgeslokt wordt door de gedachten over het werk.’ Op het moment dat ik frustratie noem, kijkt hij me aan met een blik van: ‘help, ik weet niet wat je nu bedoelt’. Hij blijft een poosje stil. En dat laat ik gebeuren. Nu wel. In het verleden werd ik boos wanneer hij stil bleef. Nu weet ik dat hij tijd nodig heeft om dit rustig te herkauwen en zijn antwoord zorgvuldig te formuleren. Prima toch? Als ik het maar weet. ‘Nee’, zegt hij, ‘het is niet op jou persoonlijk gericht. Ik zit dan zo te puzzelen in mijn hoofd dat jij, ook tijdens de koffiepauze, mijn lineaire denken doorkruist. Dan ben ik kwijt wat ik zat te overdenken en de oplossing is dan verder weg.’
Anders denken
Je moet het maar weten. Noemen ze dit autisme? Ja, mijn Aart weet dat ze dit in de volksmond autisme noemen en daarom zei hij dat hij een autist is. Maar hij is, hoe dan ook, mijn man, en ja, we struikelen hier wel over. Meer dan eens. Ik door het gevoel uit verbinding te zijn en hij doordat ik zijn proces weer eens doorkruis. En omdat hij mij niet wil kwetsen of pijn doen. Hij is zo gevoelig. Echt waar. Ook al brengt hij het niet onder woorden, ik zie het aan hem.
Een man die geen emotionele band met zijn ouders heeft opgebouwd draagt de invloed daarvan mee in zijn huwelijk en andere relaties. Zij zijn niet in contact met hun eigen innerlijk. Hierdoor is het ook moeilijk om in verbinding te komen of te zijn met anderen. Hun vrouw is degene die dit als eerste voelt. Deze man heeft een thuis nodig. Wie beter dan zijn vrouw kan dit geven? Zij is als een hulp tegen hem over gegeven. Zoals God een hulp is voor Zijn volk. Psalm 46 zegt dan een hulp in benauwdheden. Dat is hier precies op zijn plaats.
We zaten heerlijk. We aten heerlijk. De verbinding was er want het was nu tijd voor samenzijn en er was tijd voor eten. Dat had ik hem beloofd. Dat paste precies op deze zaterdagmiddag in zijn planning.
Pijn aan het huwelijk
Wat kan het huwelijk soms pijn doen. We zijn mensen die geschapen zijn voor verbinding. We verlangen er naar die te vinden bij onze partner. Wat voelt het eenzaam wanneer we uit verbinding zijn of niet in diepere verbinding komen. Pijn en lijden. Daar willen we niet aan. Ik ben nooit iemand tegen gekomen die graag wil lijden. Terwijl lijden ons wel wat te zeggen heeft. Lijden wil ons tot geloof in de Heere Jezus brengen. Lijden wil ons vormen naar Zijn beeld. Hij die zachtmoedig en nederig van hart was, in het lijden. Hij die gehoorzaamheid heeft geleerd door het lijden. En dat om ons lijden te verzachten. Lijden heeft nut.
In gesprek met God
‘Waarom, o Heere, moet ik zo lijden?’ ‘Omdat ik je liefheb en je zo graag bij Mij zie.’ ‘Waarom, o Heere moet ik dit lijden dragen? Juist dit lijden valt me zo zwaar.’ ‘Omdat ik jou heb uitgekozen om dit te dragen. Ik lijd met jou. Ik doe het niet om jou te plagen.’ ‘Maar zo voelt het wel, Heere. Ik voel zo’n pijn. Ik zit vast in mijn lijden.’ ‘Kom maar, Mijn lieve kind, kom met heel je last. Stort je hart voor Mij uit en vind de rust bij Mij. Niemand op de hele wereld, kan jou geven, waar je zo naar verlangt. Het is bij Mij alleen te krijgen. Kom, Ik ben er voor je. Zie je Mijn uitgebreide armen aan het kruis? Het zijn armen die je willen omarmen in je pijn en in je lijden.’
Gebed!
De kracht van gebed is machtig. Tijdens momenten die ik, als gevoelige vrouw, lastig vind, bid ik voor Aart. Dan bid ik of mijn gevoelens de liefde voor Aart niet in de weg zullen staan en dat ik voor hem een hulp in benauwdheden mag zijn en blijven. We bidden er ook wel samen voor. Na ons gebed leg ik me dan in de armen van mijn geliefde. Dan fluistert dat hij er een hekel aan heeft dat hij zo heeft gedaan tegen me. En dan? Dan besluit ik dat mijn gevoel niet het stuur mag zijn en de liefde verkilt. Mijn gevoel mag er zijn. Maar na vergeving moet ik het ondergeschikt maken aan het doel van ons huwelijk: elkaar tot Christus leiden. We houden van elkaar en we hebben elkaar nodig. Wat is ons huwelijk, van bijna 40 jaar, een vormingsschool geweest voor ons beiden. Door Gods genade leren we veel van elkaar. En soms struggelen we hiermee. Nog steeds…. Omdat we zo verschillend zijn en elkaar niet altijd begrijpen.
Onrealistische verwachting
Aart heeft niet meer de hoogste plaats in mijn leven. Dat behoedt mij voor een te hoge verwachting en de eisen die ik aan hem stelde. Hoe kunnen onze mannen aan onze verwachtingen voldoen? Is dat eerlijk? Een te hoge verwachting, van onze partner, maakt dat we gaan eisen, teleurgesteld worden en gekwetst raken. We zijn de dupe van onze eigen verwachtingen. Ook onze partner is de dupe. We leggen onszelf lasten op die God ons nooit heeft opgelegd.
Lijden dient een doel
Sinds Aart, door de donkere dalen van het leven, zijn Herder leerde kennen, hebben we dieper contact. Dat contact gaat meestal niet over ons, maar wie de HEERE voor ons is. Straks aan het einde van ons leven mogen we, door genade, zeggen: ‘tot ziens schat! We zullen elkaar weerzien.’ God werkt aan op Zijn doel, dwars door de pijn en het lijden.
Ben jij een vrouw die de zorgen van het huwelijk als zwaar ervaart? Heb je weleens aan een retreat, vrouwendag of aan coaching gedacht? Mag ik je een tip geven? Blijf er niet alleen mee lopen. Dat is funest voor jezelf en daarmee voor je huwelijk en gezin (wanneer je die mag hebben).
Maar een retreat of vrouwendag is altijd fijn. De aankomende retreat zit zo goed als vol. Wil je nog mee? Dan is het nu de tijd om in te schrijven.
De volgende blog zal gaan over grenzen en zelfzorg.
Ik heb een brochure gemaakt vanuit de training die ik heb gevolgd, Human Dynamics. Wil je deze ontvangen? Vul dan het contactformulier in of stuur een mail op info@hartelijkverbonden.nl
Leestip: De kracht van een biddende vrouw of de kracht van een biddende man